Publius Ventidius
| Publius Ventidius | |
|---|---|
| Doğum | Picenum, Roma Cumhuriyeti |
| Ölüm | MÖ 38 Bilinmiyor |
| Bağlılığı |  Roma Cumhuriyeti |
| Hizmet yılları | MÖ 89–38 |
| Rütbesi | General |
| Çatışma/savaşları | Galya Savaşları Sezar İç Savaşı Pompey–Part istilası |
| Ödülleri | Roma zaferi |
Publius Ventidius[1] (MÖ 89-38), Romalı generaldi ve Julius Caesar'ın koruyucularından biriydi. Partlara karşı kilit liderlerin ölümüyle sonuçlanan önemli zaferler (Crassus'un kayıplarını telafi eden ve Antonius'un saldırılarının yolunu açan zaferler) kazandı. Plutarch'a göre "Antonius'un Hayatı" adlı eserinde, Ventidius'un Partlara karşı kazandığı üç askeri zafer, tek başına (Plutarkhos'un yazdığı zamana kadar) Partlara karşı zafer için yapılan zafer töreniyle ilgili bir Romalı generale verilen tek ödülle sonuçlandı.
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Ventidius, Picenum'dandı. O ve annesi Sosyal Savaş sırasında yakalandılar ve her ikisi de Pompey Strabo'nun zaferinde tutsak olarak Roma sokaklarında yürüdüler. Bir katırcı olarak çalışmaya zorlandı ve hızla Roma ordusunu ilerleme yolu olarak gördü. Ventidius, Galya Savaşları sırasında Sezar'ın dikkatini çekti ve Sezar'ın yorumlarında adı geçmese de, Sezar'ın iç savaşı sırasında Sezar'ın emirlerini ustaca yerine getirdi ve Sezar'ın gözdelerinden biri oldu.
Ventidius, Marcus Antonius'un Octavian'la mücadelesinin ilk aşamalarında geride durmayı seçti ve sonunda Antonius'la kaderini paylaştı. İkinci Triumvirlik'in kurulmasından sonra Ventidius, yedek konsül olarak atandı. Antonius'un MÖ 41'de Mısır'da yokluğunda Ventidius, Octavian'la mücadeleleri sırasında Antonius'un kardeşi Lucius Antonius'u veya Antonius'un karısı Fulvia'yı desteklemek için hiçbir şey yapmadı.
Antonius, Octavian ile Misenum Burnu açıklarında bir anlaşmaya vardıktan sonra (olasılıkla 39 Ağustos'ta[2]), Ventidius'u birkaç lejyonla birlikte MÖ 40'taki Part istilasına yanıt olarak gönderdi. Ventidius'un ilk büyük başarısı Quintus Labienus ve Pharnapates'i (Kral II. Orodes'in komutanlarının en iyisi) Gülek Boğazı ve Belen Geçidi muharebelerinde yendiğinde geldi. Antonius, Atina'dayken savaşları duyduktan sonra kasabada bir halk ziyafeti düzenledi ve ardından ona katılmak için Levant'a gitti.[3]
Bu gerilemeye rağmen Partlar, Kral Orodes'in oğlu Pakorus liderliğinde Suriye'ye yeni bir işgal başlattı. Ventidius, Pacorus'un devasa ordusuyla Gindarus Dağı Muharebesi'nde karşılaştı ve burada onları Pakorus'un ölümüyle sonuçlanan ezici bir yenilgiye uğrattı. Bu zafer, Ventidius'un Partları Medya (Medler) ve Mezopotamya'ya hapseden ve Crassus'un özellikle Carrhae'deki kayıplarının intikamını psikolojik olarak alan seferlerinin doruk noktasıydı. Ventidius, Partları daha da ileriye takip edebilirdi: Ancak Plutarch'a göre Ventidius'un Antonius'un olası kıskançlığıyla ilgili endişeleri vardı; ve güçleriyle Partları takip etmektense Roma otoritesine isyan edenleri hizaya getirmeyi seçti.[4]
Böyle bir asi, Samosata'da kuşattığı Kommageneli Antiochus'tu. Antiochus, Ventidius ile barışmaya çalıştı, ancak Ventidius ona doğrudan Antonius'a yaklaşmasını söyledi. Zaferin bir kısmını kendisi için isteyen Antonius, bir anlaşmaya izin vermedi ve kuşatmayı devralmaya girişti. Antonius'un kuşatmasının Ventidius'unkinden daha az etkili olduğu kanıtlandı ve Antonius barış yaptı. Antiochus'un başlangıçta Ventidius'a teklif ettiği anlaşma 1.000 talent tazminat içeriyordu, Antonius ile yapılan son anlaşma ise sadece 300 talent tazminat içeriyordu. Barış sağlandıktan sonra Antony, Ventidius'u Partlara karşı zafer kazanan ilk Romalı olan bir zaferi kutladığı Roma'ya geri gönderdi. Zaferini kutladıktan sonra Ventidius'tan bir daha bahsedilmez.[4]
Shakespeare'de
[değiştir | kaynağı değiştir]Ventidius, Shakespeare'in Parthia'ya karşı Roma güçlerini yönetirken gösterildiği Antonius ve Kleopatra adlı oyununda kısaca yer alır. Yaptığından daha ileri giderek amirinin kıskançlığını uyandırma riskini alıp almayacağını düşünür; bundan sonra oyundan kaybolur.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Some later sources infrequently give him the surname Bassus. No official or contemporary source calls him that, however, leading modern authors to avoid it as well. Wylie, p. 140 n. 1; Syme, "Sabinus the muleteer", Latomus vol. 17 no. 1 (1958) p. 76; Oxford Classical Dictionary, "Ventidius, Publius".
- ^ Plutarch (2000). "Antony – 32". Roman Lives: A Selection of Eight Lives. Oxford World's Classics. Waterfield, Robin tarafından çevrildi. Oxford University Press. s. 525 (footnote). ISBN 978-0-19-282502-5.
- ^ Plutarch (1999). "Antony – 33". Roman Lives.
- ^ a b Plutarch (1999). "Antony – 34". Roman Lives.
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Wylie, G. J. (1993). "P. Ventidius – from novus homo to 'military hero'". Acta Classica. 36 (1): 129-141.
